In het kader van deze special over evene- menten en festivals sprak MMNieuws met twee direct bij het hoofdstedelijk evenementenbeleid betrokkenen, Rijk van Ark, directeur communicatie van de stad Amsterdam, en Carolien Gehrels, eerste auteur van het rapport dat Berenschot in opdracht van de gemeente maakte over het citymarketingbeleid.
Bestaat er zoiets als een Nederlands evenementenbeleid?
RvA: Nee. Er is wel sprake van regionaal beleid, zoals in Zeeland en Groningen. Daar doet men het beter dan in de Randstad, omdat men zich er daar van bewust is dat er gezamenlijk iets te winnen valt. Maar het is ook een probleem van Amsterdam. Hier denken we nog te vaak automatisch dat we nummer n zijn. Rotterdam en Den Haag zijn zich er meer van bewust dat ze meters moeten maken om bij te komen. Het zou wel zinnig zijn om dat beleid nationaal beter af te stemmen, zoals dat in Vlaanderen bijvoorbeeld met Toerisme Vlaanderen het geval is. Maar in Nederland doet de NBTC wel goed werk. Er zijn genoeg krachten, maar er is nog te weinig sprake van gemeenschappelijkheid. Om daar iets aan te doen zou je n sterke partner moeten hebben, die inziet dat het eigen belang beter wordt gediend op een hoger plan. Dat zou best de nationale overheid kunnen zijn.
CG: De overheid heeft het nu uitbesteed bij het NBTC en die zetten wel in op themajaren en dergelijke. Maar het is niet zo makkelijk je hebt tenslotte ook met enkele grote steden te maken, zoals Rotterdam, Den Haag en Amsterdam, die hun eigen weg kiezen. Iedereen ziet wel dat onderlinge afstemming van grote evenementen nodig is.
Wat is het verschil in aanpak in het evenementenbeleid van Amsterdam, vergeleken met de periode van vr het recente rapport van Berenschot?
CG: Er zijn twee belangrijke verschillen. Voorheen keek de gemeente zowel vanuit Economische Zaken, Cultuur als Communicatie naar de programmering en was er sprake van losse loketten. Vanaf nu wordt dat beleid gezamenlijk vastgesteld. Het tweede verschil is dat de organisatie nu in handen komt van n iemand bij Amsterdam Partners. Er komt n citymarketing manager en n cityevenementen manager. Hun taak wordt vooral de energie die er in de stad bestaat te richten.
RvA: Voor mij is dat het belangrijkste verschil dat we nu die energie veel beter weten te kanaliseren.
Wat waren de belangrijkste vertrekpunten voor de gemeente om een evenementenbeleid op te zetten?
CG: Evenementen zijn belangrijke dragers van het merk Amsterdam manieren om aan te geven wat je bent en waar je voor staat. Bovendien is het de identiteit van evenementen of festivals die ervoor zorgt dat mensen naar Amsterdam komen. De optelsom van al die activiteiten maakt de stad tot wat het is.
RvA: Er gebeuren veel leuke dingen in Amsterdam, maar het is jammer dat je steeds opnieuw moet beginnen dat je de energie die de organisatie van een geslaagd evenement heeft opgeleverd niet vast kunt houden. Ik vind het koninklijk huwelijk een van de geweldigste evenementen van de afgelopen jaren, maar het was een gebeurtenis die erg op zichzelf staat, met een kort voortraject en geen noemenswaard vervolg. Nu gaan we een evenement organiseren rondom het jubileum van de koningin, op de Dam op 29 april, en daarvan hoop ik dat Amsterdam op de nu gekozen kernwaarden ontmoeting, creativiteit en handelsgeest iets kan neerzetten dat wel een logisch voortraject en gevolgen heeft.
Bij dit evenement is het Koninklijk Paleis betrokken, en de Nieuwe Kerk en het Amsterdams Historisch Museum, maar ook het Nationaal Ballet Hans van Maanen schrijft een ballet speciaal voor deze gelegenheid en het Radio Philharmonisch Orkest. Het bedrijfsleven ziet dit ook als een goed evenement en wil optreden als meebetalende partner. Zij willen dan bijvoorbeeld wel dat er een intocht komt. Amsterdam kan zich met zon evenement nadrukkelijk profileren als hoofdstad. Amsterdam heeft altijd een eigenzinnige relatie gehad met het koningshuis en Oranje, maar belangrijke gebeurtenissen binnen het koninklijk huis vinden toch plaats in Amsterdam. En er zitten ook creatieve en innovatieve elementen in dit traditionele thema. Zon gebeurtenis sluit direct aan op alle dimensies die bij een historische stad als Amsterdam horen een stad die zich steeds heeft weten te vernieuwen door niet altijd de gemakkelijkste oplossing te kiezen.
CG: Je moet niet vergeten dat er wereldwijd twee themas zijn die altijd media-aandacht trekken: sport en royalty.
RvA: We hebben juist niet gekozen voor sport als middel om je te profileren, want dat verkoopt zichzelf. Je hoeft ook niets meer te doen aan het imago van Amsterdam als stad voor sex, drugs & rock-and-roll. Maar er zijn andere gebieden waarop Amsterdam zich heeft bewezen, maar waarop een hevige concurrentiestrijd woedt. Op het gebied van de economie bijvoorbeeld, wanneer het gaat om de keuze van een vestigingsplaats voor grote bedrijven en voor hoofdkantoren van multinationals en voor de creatieve industrie. Je hoort van bedrijven in de VS dat ze kiezen voor Amsterdam vanwege de open sfeer, de cultuur, het brede aanbod, het Europese karakter van Amsterdam. Iedereen is zich de laatste jaren er erg van bewust geworden dat je je zult moeten profileren in de richting van die groepen bij wie je je positie wilt bewaren of versterken.
Zijn er culturele evenementen waarop de gemeente stuurt, vanuit zn eigen merk of merkbouw?
CG: Wat je niet moet doen als gemeente, of als Amsterdam Partners, is zelf dingen verzinnen. Je moet juist de krachten in het veld gebruiken, de creativiteit die er is in de stad aanboren, zodat zij zelf met initiatieven komen. De gemeente en Amsterdam Partners beoordelen projecten vervolgens op onder andere de drie genoemde criteria: creativiteit, innovatie en handelsgeest.
RvA: Een voorbeeld is Sail, volgend jaar. Sail is traditioneel een goed bezocht evenement, maar het staat erg op zichzelf. Het evenement is in het verleden goed gebruikt door het bedrijfsleven, maar we zien nu kansen om te komen tot een verbreding via het thema water. Daardoor komt ook Amsterdam als havenstad en als stad met grachten in beeld en gaat het niet alleen meer om grote zeilschepen op het IJ. Je kunt er het Grachtenfestival of de Canal Parade aan koppelen ofwel alle dingen die vanuit toeristisch of economisch oogpunt op het water gebeuren.
Dat idee kwam niet vanuit de gemeente, maar uit het veld. Je kunt zon evenement als Sail natuurlijk bij een eigen stichting laten, en er wat subsidie aan geven, maar je kunt er als gemeente ook meer aan vast koppelen. IJburg bijvoorbeeld, en een begrip als wonen op het water en design en architectuur. We hebben niet voor niets Amsterdam als woonstad tot een van onze speerpunten gekozen. Je kunt je voorstellen dat evenementen op en rondom IJburg zich heel goed lenen om de pers te mobiliseren, waardoor je weer de aandacht trekt van buitenlandse ondernemingen. Dergelijke evenementen passen ook heel goed in het kader van het huidige jaarthema design en architectuur en je kunt er andere partners, zoals projectontwikkelaars, woningbouwcoperaties of het bedrijfsleven gemakkelijk bij betrekken.
Antwerpen presenteert zich dit jaar nadrukkelijk als Rubensstad. Op welke culturele evenementen richt Amsterdam zich in de nabije toekomst?
RvA: Het thema voor 2006 is Rembrandt. Prima, maar Rembrandt is natuurlijk een makkelijk thema. Het gaat erom themas te bedenken die passen binnen het trio aandachtspunten voor het merk Amsterdam, namelijk creativiteit, innovatie en handelsgeest. Amsterdam zal zich in tegenstelling tot andere steden nooit op n ding concentreren. We noemen ons nadrukkelijk geen ndimensionale stad. We denken ook niet dat het nodig is om je te concentreren op n persoon, op n idool of op n slogan.
CG: Wat Amsterdam Partners graag wil is de krachten in de stad te bundelen om grote evenementen samen met het hele veld de culturele spelers, het bedrijfsleven af te stemmen.
Carolien Gehrels (36) is managing director bij Berenschot Communicatie. Eerder was zij projectleider themarecreatie bij communicatiebureau Podium in Utrecht.
Haar laatste culturele activiteit was een bezoek aan de lezing die Paul Auster gaf in het John Adams Institute, haar laatste vrijetijdsactiviteit was het schrijven van liedjes voor o.m. het cabaret van Berenschot. Haar favoriete website is www.waag.org. Als belangrijkste trend ziet zij het cultureel ondernemerschap in al zn facetten; voor Amsterdam is dat het commercieel maken van creativiteit en cultuur, of andersom: het creatief en cultureel invullen van commercie.
Rijk van Ark (47) was, voor hij in Amsterdam kwam werken, hoofd perszaken en interne communicatie van het havenbedrijf Rotterdam. Zijn laatste culturele activiteit was een bezoek aan de film The day after tomorrow. Zijn favoriete website is www.iens.nl, waarop alle restaurants in Nederland worden besproken door klanten. Ik ben een fervent buiten-de-deur-eter. Als trend noemt hij de groei van samenwerking en partnerschap tussen bedrijven en de overheid.
Auteur: Menno Heling Pieter de Nijs redactie@mmnieuws.nl
