De gemeenten ’s-Hertogenbosch, Heusden, Sint-Michielsgestel en Vught zetten cultureel erfgoed ‘op de kaart’ met een Augmented Reality-belevingsroute. De app ‘Linie 1629’ brengt de gebruiker op diverse historische plekken in en rond ’s-Hertogenbosch om ter plaatse het verhaal van het beleg te beleven.
451 jaar geleden brak de Tachtigjarige Oorlog uit. Wat begon als een strijd om het geloof en tegen de macht van de Spanjaarden, mondde uit in onafhankelijkheid: de geboorte van het huidige Nederland. Van het beleg van ’s-Hertogenbosch in 1629 bestaan nog vele originele ooggetuigenverslagen en krantenartikelen. De kranten uit Amsterdam en Antwerpen stonden er bol van. Deze ‘oorlogsverslaggeving’ anno 1629 geeft ons een nieuw beeld op de belegering van de stad en de grote gevolgen voor de Republiek in wording. Alle partijen werden tot het uiterste gedreven. Het is een verhaal van oorlog, onderdrukking, vluchtelingen en migratiestromen. Met de fietsroute en de app ‘Linie 1629’ worden de verhalen van vriend en vijand langs de verdedigingslinie beleefbaar gemaakt op historische locaties.
Digitale gidsen in je broekzak
‘Linie 1629’ is een route van 49 kilometer door Den Bosch, Heusden, Sint-Michielsgestel en Vught en volgt de restanten van de aangelegde dijken, militaire werken en gaat langs de meest belangrijke plekken van het beleg van ’s-Hertogenbosch. Het verhaal van het beleg wordt op de fietsroute via een interactieve app tot leven gebracht door twee courantiers (journalisten) uit het verleden hun verhaal te laten vertellen. Hier is bewust voor gekozen. De courantiers belichten ieder vanuit hun eigen perspectief. De één is van de Spaanse kant en de ander van de Nederlandse kant, dus hun ervaringen, bevindingen en verslagen zijn niet altijd hetzelfde. Ze gaan soms ook met elkaar in discussie. Waar de één het heeft over duizend soldaten, zegt de ander honderd soldaten. Ook toen was er ‘fakenieuws’.
De app presenteert de inhoud op een persoonlijke manier vanuit het perspectief van de twee strijdende kanten om een sense of time and place te creëren en een beeld te scheppen van de verschillende invalshoeken. De dialogen van deze gidsen zijn gebaseerd op echte teksten uit de kranten van die tijd. 
Rob Braam is als vrijwilliger van Erfgoed ’s-Hertogenbosch de archieven ingedoken en wist de historische kranten te achterhalen en te ‘hertalen’ naar deze tijd. Het ontwerpbureau Wij Doen Dingen in Den Bosch ontwikkelde de app in samenspraak met de vier samenwerkende gemeenten.
Twan van Lierop:
‘Wij Doen Dingen maken graag mooie dingen, maar ook met een maatschappelijke impact. Zoals met dit Linie 1629-project, waarbij de historie letterlijk op straat ligt en wij het meer zichtbaar maken.’.Op de historische locaties kan de gebruiker de gidsen zichtbaar maken via het camerabeeld van zijn smartphone. De app herkent de locatie en de omgeving om de 3D-animaties van de gidsen naadloos in de realiteit te laten verschijnen. Zo kom je als gebruiker tijdens de route meer en meer te weten over het beleg door te luisteren en te kijken naar de gidsen en verschillende stukjes uit historische krantenberichten te lezen. Dankzij de courantiers kun je op locatie de geschiedenis ervaren en zelfs soms stelling nemen. De gebruiker begint met een lege tijdlijn en vult deze met verhalen door plekken in de omgeving te bezoeken. De interactieve kaart in de app wijst de weg. Heeft men alle punten bezocht, dan kunnen de gebruikers hun conclusie vormen: is Den Bosch bevrijd of juist veroverd?
Een toegankelijke beleving voor een groot publiek
De vier gemeenten zijn zuinig en trots op dit erfgoed en werken nauw samen om dit ook onder de aandacht te houden. Dat resulteerde eerder al in de aanleg van de fietsroute, die vanaf nu is aangevuld wordt met deze bijzondere routegids-app. Door het publiek, toeristen en inwoners van de omgeving een toegankelijke beleving te bieden wil de opdrachtgever, afdeling erfgoed van de gemeente ’s-Hertogenbosch, de verhalen uit de rijke geschiedenis van de stad en omgeving leven inblazen. Zo blijven deze verhalen voortleven in een vorm die past bij het publiek anno 2019.
Links:
- https://www.erfgoedshertogenbosch.nl/actueel/beleef-het-beleg-van-s-hertogenbosch-met-de-route-app-linie-1629
- https://www.clicknl.nl/news/nieuwe-technieken-vertellen-de-verhalen-van-het-beleg-van-s-hertogenbosch/
- https://www.erfgoedshertogenbosch.nl/actueel/samen-linie-1629-beleefbaar-maken
Foto’s: Wij Doen Dingen.
